Vermindering van het gebruik van antibiotica in houderijen: ondertekening van een overeenkomst tussen de ministers van Volksgezondheid en Landbouw en de verschillende stakeholders

Maggie De Block, Minister van Volksgezondheid: “De One health-aanpak houdt in dat de gezondheid van mens, dier en ecosysteem met elkaar verbonden zijn. Resistentie tegen antibiotica ontstaat ook via de veeteelt en daarom  moeten artsen, dierenartsen, veehouders, voederfabrikanten enz samenwerken zodat het antibioticaverbruik drastisch teruggedrongen wordt. We moeten samen tegen de antibioticaresistentie strijden anders lopen we het risico dat we in de toekomst voor een aantal aandoeningen geen doeltreffende behandeling meer zullen hebben.”

Willy Borsus, Minister van Landbouw: “Deze conventie is een belangrijke stap in onze strijd tegen de antibioticaresistentie. Wij zullen de situatie op regelmatige basis evalueren en ik zal waken (in het algemeen belang) over de realisatie van de objectieven. Tegelijkertijd met dit initiatief dat gesteund wordt door de industrie, heb ik initiatieven genomen om de wetgeving te wijzigen: het gebruik van antibiotica in de diergeneeskunde zal veel meer worden omkaderd en zelfs sterk verminderd voor de kritische antibiotica”.  

Via dit akkoord beogen de verschillende actoren unaniem een reductie met 50% van het gebruik van antimicrobiële stoffen in het algemeen, en met 75% voor wat de kritische antibiotica betreft, tussen 2011 en 2020. Dit stemt overeen met de reductiedoelstellingen van AMCRA¹ .

Deze overeenkomst maakt deel uit van het "One health"- kader en vormt een belangrijk element met als doel de nadruk te leggen op de dalende trend in het gebruik van antibiotica die sinds enkele jaren in de Belgische houderijen wordt vastgesteld, en deze daling ook te versnellen.

De resistentie van bacteriën tegen antiobiotica - de antibioticaresistentie - wordt wereldwijd erkend als een verschijnsel dat moet worden bestreden op het niveau van mens en dier om doeltreffende verzorgingsmiddelen te kunnen behouden.

De link tussen een daling van de gebruikte hoeveelheid antibiotica en de daling van de antibioticaresistentie tegen de betrokken antibiotica wordt nu overigens duidelijk op wetenschappelijke wijze aangetoond.

Op dit moment kan dankzij de reeds geleverde inspanningen in België een daling van de verkoop van diergeneeskundige antibiotica worden vastgesteld van 4,7 % tussen 2014 en 2015 en van 15,9% tussen 2011 en 2015 (oprichting van het AMCRA¹ in 2012), ofwel een totale daling van 26,8% tussen 2007 en 2015².

Bovendien is duidelijk vastgesteld dat de microbiële resistentie binnen de verschillende diersoorten daalt in België, net als in andere landen waar de hoeveelheid gebruikte antibiotica daalt. 

Deze vaststellingen moeten ertoe aanzetten, verder te gaan op de ingeslagen weg.

Het proces moet echter versneld worden om de algemeen bepaalde doelstelling te bereiken, in het bijzonder voor het gebruik van de kritische antibiotica.

Het formeel engagement van de twee ministers, die respectievelijk de voogdij over het fagg³ en het FAVV⁴ hebben, alsook van de privé-partners, om de ad hoc-middelen ten uitvoer te leggen om tot een dergelijke daling te komen, heeft vandaag geleid tot de ondertekening van deze overeenkomst.

Bovendien zullen binnenkort door een nieuw koninklijk besluit strikte voorwaarden worden opgelegd voor het gebruik van kritische antibiotica en is er een verplichte rapportering van de gebruiksgegevens van de antibiotica in een centrale gegevensbank, die sinds mei operationeel is.

1. AntiMicrobial Consumption and Resistance in Animals (www.AMCRA.be), Kenniscentrum voor antibioticagebruik in BE
2. Verslag BelVetSac 2015
3. Federaal agentschap voor geneesmiddelen en gezondheidsproducten (www.fagg.be )
4. Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen (www.favv.be )