Blauwtong: de landbouwers zullen hun beslag zelf kunnen vaccineren
Catarraalkoorts bij schapen, ook “bluetongue” of “blauwtong” genoemd, is een virusziekte die wordt overgedragen door steekmuggen en die herkauwers treft (vooral schapen). De ziekte verspreidt zich enkel wanneer de temperatuur stijgt boven 15°C.
Sinds de ziekte opnieuw opdook in 2015, volgt minister van Landbouw Willy Borsus de situatie van nabij en heeft hij de vaccinatiecampagne gesteund die, laten we niet vergeten, op vrijwillige basis gebeurde. De vaccinatiedosissen werden gratis ter beschikking gesteld van de veehouders door het Sanitair fonds, maar de vaccinatie moest verplicht gedaan worden door een dierenarts.
Tot dusver werden in 2016 iets meer dan 2 miljoen dosissen toegediend in België en iets meer dan een miljoen dosissen in 2017. Vanaf november zullen de veehouders kunnen overgaan tot de vaccinatie (voor zover er een overeenkomst voor diergeneeskundige bedrijfsbegeleiding werd afgesloten tussen de verantwoordelijke en de bedrijfsdierenarts), zonder verplicht een beroep te moeten doen op een dierenarts. Het gaat om een afwijking van de algemene vaccinatieregels die gebruikt kan worden onder strikte voorwaarden.
In Frankrijk strekken de gereglementeerde zones zich uit over quasi het hele grondgebied. In dit stadium werd er nog geen enkel geval verklaard in België, ook al bevindt de dichtste Franse haard (de gemeente Estourmel in het Département du Nord) zich op ongeveer 40 km van de Belgische grens.
Het is in deze context dat de minister een evaluatie heeft gevraagd aan zijn administratie betreffende de gekozen strategie om de vaccinatiecampagne 2017-2018 voort te zetten. Daaruit blijkt dat de rundsector te weinig gemotiveerd is voor de preventieve vaccinatie. We moeten opmerken dat de dosisvoorraden aanzienlijk zijn en dat de beschikbaarheid van deze dosissen dus geen beperkende factor meer is.
Willy Borsus : “Er is dus een evolutie nodig om de vaccinatie te faciliteren en een maximale dekking toe te laten die een efficiënte bescherming zal garanderen van onze veestapel op nationale schaal. Daarom heb ik beslist om de wetgeving aan te passen om de delegatie van de vaccinatie aan de veehouders mogelijk te maken. Anders gezegd, de veehouders zullen vanaf november de vaccinatie zelf kunnen uitvoeren, zonder nog verplicht een beroep te moeten doen op een dierenarts.”
Zoals gebruikelijk zullen de praktische modaliteiten (beheer van de bestellingen, encoderingen, opvolging van de vaccinaties…) van deze delegatie in detail besproken worden in overleg met de sectoren.
De dierenartsen worden natuurlijk de bevoorrechte partners, met name wat betreft de certificatie met het oog op de export van runderen die enkel mogelijk zal zijn voor dieren die gevaccineerd zijn door een dierenarts.
Aanzienlijke economische verliezen in het verleden
Ter herinnering, tijdens de zomer van 2006 dook catarraalkoorts bij schapen volledig onverwacht op in Europa, meer bepaald in de driehoek Duitsland-België-Nederland. Tijdens de epidemie van 2006 werden bijna 700 runder- en schapenbeslagen besmet in België. Duitsland en Nederland waren ook zwaar getroffen, net zoals het noorden van Frankrijk en het Groothertogdom Luxemburg.
Tegen alle verwachtingen in, overleefde het virus de strenge winter van 2007 om meer dan 7000 bedrijven (opnieuw) te besmetten in België en van daaruit te verspreiden naar Duitsland, Frankrijk, Nederland en het Groothertogdom Luxemburg, om vervolgens Groot-Brittannië, Zwitserland, Denemarken, Tsjechië, Hongarije, Oostenrijk, Zweden en tot slot Noorwegen in 2009 te bereiken.
Deze ziekte treft de dieren, veroorzaakt zware economische verliezen voor de veehouders, maar is niet overdraagbaar op de mens.
Alleen al in Frankrijk werden meer dan 82.000 haarden vastgesteld bij runderen. BTV8 verdween in 2010 dankzij met name de massale vaccinatie en de meeste getroffen landen werden opnieuw vrij verklaard in 2012 na uitgebreide controles van de veestapel.